01 lipca 2021 roku, podczas uroczystego finisażu wystawy „Dojrzałość” z cyklu „Cztery pory życia krośnian”, Cech Rzemiosł Różnych, Ewa Cisowska, Iwona Jurczyk oraz Iwona Ćwiąkała zostali uhonorowani Odznaką Honorową „Zasłużony dla Kultury Polskiej” nadaną przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego i Sportu. Uhonorowani przyjęli odznaczenia z rąk Posła na Sejm RP Piotra Babinetza a gratulacje i podziękowania za działalność na rzecz kultury złożyli im także krośnieńscy Samorządowcy: Zastępca Prezydenta Miasta Krosna Bronisław Baran oraz Zbigniew Kubit Przewodniczący Rady Miasta Krosna.

Dodatkowo, w trakcie finisażu przedstawiciele społeczności Państwowego Liceum Sztuk Plastycznych w Krośnie wraz z dyrektorem Zbigniewem Gleniem, wręczyli dyrektorce Ewie Mańkowskiej Medal Bene Merenti, dziękując jej za wieloletnią współpracę.

CECH RZEMIOSŁ RÓŻNYCH

Wręczenie odznaczeń "Zasłużony dla Kultury Polskiej" w Piwnicy PodCienaimi

Siedzibą Cechu Rzemiosł Różnych w Krośnie jest Budynek „Zgoda”, jeden z kilku budynków w obszarze krośnieńskiego Zespołu Staromiejskiego o ciekawej elewacji, z bogatą secesyjną ornamentyką. Został wzniesiony w pierwszych latach XX wieku przez Towarzystwo Mieszczańskie „ZGODA” w Krośnie. Wśród członków Towarzystwa „ZGODA” zdecydowaną większość stanowili krośnieńscy rzemieślnicy i to głównie oni dali „własny wkład finansowy i we własnej robociźnie na rzecz wznoszonego budynku”.
Od początku budynek ten był siedzibą Cechu Wielkiego Zbiorowego Rzemieślników Chrześcijan w Krośnie, który finansował wszelkie koszty jego eksploatacji i konserwacji do dnia dzisiejszego.
W okresie do II Wojny Światowej w tym budynku tętniło bogate życie krośnieńskiego społeczeństwa. Działała ogólnodostępna biblioteka i czytelnia czasopism, a w największej w owych czasach w Krośnie sali widowiskowej organizowano różne spotkania i odczyty. Działalność kulturalna prowadzona była także w trudnym dla rzemiosła okresie PRL. Pomimo konieczności nieustannych zabiegów o przetrwanie „prywaciarskich” zakładów rzemieślniczych członkowie Cechu organizowali wystawy, przedstawienia amatorskiego teatru, koncerty muzyczne, festyny i imprezy charytatywne dla dzieci i dorosłych. Budynek należał do Cechu, ale służył wszystkim krośnianom.
Na uwagę zasługuje fakt rzemieślniczej wyjątkowej hojności, gdyż oprócz ponoszonych nakładów na budynek „Zgoda”, podjęli się utworzenia nowej placówki, służącej ogółowi społeczeństwa. Efektem tych starań i zabiegów w niełatwych czasach schyłku PRL-u było utworzenie Muzeum Rzemiosła w Krośnie.
Muzeum Rzemiosła ma swoją siedzibę w tzw. „domu z zegarem” – budynku dawnej Pierwszej Krajowej Fabryki Zegarów Wieżowych, działającej w Krośnie w latach 1901 – 1938, której założycielem był Michał Mięsowicz, wybitny obywatel międzywojennego Krosna – wice burmistrz miasta i starszy cechu . Tradycje rzemiosła krośnieńskiego związane z tym budynkiem stały się więc impulsem do podjęcia starań o przeznaczenie go na obiekt muzealny. Inicjatorami utworzenia Muzeum Rzemiosła byli: Starszy Cechu Rzemiosł Różnych w Krośnie, mistrz ślusarski Józef Cisowski i Podstarszy Cechu, mistrz ślusarski Tadeusz Bochenek. Kapitalnego remontu, adaptacji i wyposażenie pomieszczeń podjął się Zarząd Cechu Rzemiosł Różnych w Krośnie, a środki finansowe pochodziły głównie ze składek rzemieślników i budżetu miasta. Wyremontowany i zaadaptowany na sale ekspozycyjne budynek przekazany został władzom miasta w 1989 roku. Ekspozycję stałą z eksponatami, w znacznej części przekazanymi przez krośnieńskich rzemieślników, udostępniono zwiedzającym w dniu 17 marca 1990 r.
W trakcje 30 lat funkcjonowania Muzeum Rzemiosła kolejni Starsi Cechu Rzemiosł Różnych w Krośnie nie szczędzili pomocy i wsparcia w działaniach muzealnych, edukacyjnych i wystawienniczych. Cykl wystaw „Od ucznia do mistrza” prezentujących dzieje krośnieńskiego rękodzielnictwa – od zarania do czasów współczesnych – dał możliwość odtworzenia obyczajów cechowych, a co za tym idzie nobilitację młodzieży wybierającej kształcenie w szkolnictwie o profilu zawodowym.

1981-2006 – Honorowy Starszy Cechu Józef Cisowski (zm. 2006)
– założyciel i inicjator powstania muzeum
– przeprowadzenie remontu i adaptacji budynku na potrzeby muzeum
– darczyńca licznych muzealiów
– zaszczepił w muzealnikach szacunek dla rzemiosła, rozbudził zamiłowanie do jego historii – szczególnie wymiarze lokalnym, przede wszystkim przekazał ideę pielęgnowania dawnych tradycji rzemieślniczych.

1979-2001 Jan Deptuch (zm. 2012)
– za jego kadencji prowadzono remont budynku
– dobrodziej muzeum – wspierał muzeum (po Jego śmierci następcy również to czynili) licznymi przekazami wyrobów cukierniczych, które uświetniły wiele wydarzeń muzealnych, szczególnie tych skierowanych do dzieci i młodzieży
– darczyńca muzealiów
– przyjaciel muzeum

2001-2013 Marek Bargieł (zm. 2020)
– dobrodziej, sponsor muzeum
– organizator wielu wydarzeń związanych z promocją cukiernictwa
– otwarty na nowe formy działania
– duże zasługi dla edukacji rzemieślniczej
– przyjaciel muzeum

2013-2016 Józef Kiełtyka (zm. 2016)
– dobrodziej i sponsor muzeum
– organizator wielu wydarzeń skierowanych do społeczności lokalnej i do turystów –
– propagator tradycji rzemieślniczych,
– przyjaciel muzeum

2016-2017 Józef Michalski (od 2017 – Honorowy Starszy Cechu)

od 2017 Marek Kiełtyka
– sponsor działań wystawienniczych i edukacyjnych
– reprezentując CRR chętnie współpracuje z muzeum
– przyjaciel muzeum

Zbiorowość Cechowa nie cieszy się już tak wielką popularnością jak kiedyś (obecnie zrzesza ponad 100 członków w 14 zawodach, a bywały okresy, gdy skupiała ponad 1300 członków). Mimo to członkowie Cechu kultywują swoje tradycje, do których należą między innymi uczestnictwo w procesji wiernych w dniu Bożego Ciała. Co roku odprawiana jest także msza święta dziękczynna w dniu patrona krośnieńskich rzemieślników – św. Józefa. Dzień ten jest także obchodzony jako rocznica powstania Muzeum Rzemiosła. Po mszy odbywa się „Schadzka Cechowa”, w czasie której nowi uczniowie rzemiosła składają ślubowanie w obecności Starszyzny Cechowej i muzealników.
Występując o nadanie odznaki honorowej „Zasłużony dla kultury polskiej” dla stowarzyszenia jakim jest Cech Rzemiosł Różnych należy z całą mocą podkreślić, że 30 lat funkcjonowania Muzeum Rzemiosła, jego wpływu na kształtowanie kulturalnego krajobrazu Krosna nie byłoby możliwe gdyby nie zaangażowanie wielu rzemieślników zrzeszonych w krośnieńskim Cechu Rzemiosł Różnych.

EWA CISOWSKA

Od lewej: Piotr Babinetz, Ewa Cisowska

Ewa Cisowska ukończyła w Krośnie L.O im. M. Kopernika i Szkołę Muzyczną I st. w klasie fortepianu. W 1976 uzyskała dyplom na Wydziale Architektury Wnętrz ASP w Krakowie w pracowni prof. Jana Budziłły a praca magisterska dotyczyła form prezentacji muzyki współczesnej i ich wpływu na kształtowanie przestrzeni sal koncertowych.
Po ukończeniu studiów powróciła do rodzinnego miasta podejmując pracę w Wydziale Kultury Urzędu Miasta Krosna, później – Wojewódzkim Domu Kultury, Państwowej Szkole Muzycznej, Państwowym, Pomaturalnym Studium Kształcenia Animatorów Kultury i Bibliotekarzy. Uprawia architekturę wnętrz, scenografię i malarstwo.
Była współorganizatorką i uczestniczką Plenerów Bieszczadzkich, brała udział w pracach grupy członków ZPAP inicjujących powstanie BWA w Krośnie.
Angażowała się w organizację Krośnieńskich Spotkań Teatralnych, Krośnieńskich Dni Muzyki i Baletu, Wiosny i Jesieni Muzycznej. Autorstwa Ewy Cisowskiej były również wprowadzenia do koncertów, prowadzenie spotkań po spektaklach, recenzje do biuletynów KST, projekty związanej z tymi wydarzeniami grafiki wydawniczej. Udzielała się również jako scenograf teatralny przygotowując dekoracje dla teatru „Maska2” i dziecięcego teatru Krasnal w Krośnie oraz do spektakli A. Fredry „Mąż i żona” w reżyserii Macieja Luśni ( Krosno i Kraków).
Ewa Cisowska brała udział w wystawach poplenerowych i zbiorowych w Krośnie, Rzeszowie, Warszawie, Lipsku, wyróżniona na Krośnieńskim Biennale Plastyki i Architektury.
Wystawy indywidualne: Łańcut 1978, Lesko 1980, Sanok 1983, Krosno BWA 1991.
Jej obrazy znajdują się w zbiorach muzealnych i w zbiorach prywatnych w Polsce i za granicą. Wielokrotnie przekazywała swoje prace na aukcje charytatywne. Uzyskała także I nagrodę w konkursie „Love Chopin” ( Apart) na projekt biżuterii inspirowanej muzyką Chopina – Warsaw Fashion Street – 2009
Według jej projektów – w dużej mierze wykonanych non profit – zrealizowano aranżacje wnętrz wielu instytucji kultury i szkół w Krośnie i w Miejscu Piastowym.
Ewa Cisowska zajmowała się również projektowaniem wystaw muzealnych:
-Muzeum Historyczne w Sanoku – ekspozycja ceramiki pokuckiej
-Muzeum Okręgowe w Krośnie – ekspozycje Działu Archeologicznego i Działu Historii Oświetlenia
-BWA Kraków -Wystawa jubileuszowa ” 20 lat Ensemble MW2″
Przede wszystkim jednak – będąc członkiem Społecznego Komitetu Budowy Muzeum Rzemiosła w Krośnie – angażowała się bardzo w powstanie instytucji zarówno pod względem administracyjno-formalnym jak i artystyczno-historycznym. Zarówno pierwsza autorska koncepcja ekspozycji stałej, jak i późniejsze zmiany i przebudowy muzealnych pomieszczeń projektowane były przez nią non profit.

Ewa Cisowska angażowała się i angażuje w działalność samorządową, w kadencji 1990 – 1994 była radną Rady Miasta Krosna, przewodniczącą Komisji Kultury i członkiem Komisji Architektury.

Odznaka ” Zasłużony Działacz Kultury” i „Zasłużony Bieszczadom” ,Nagroda „Ekspedyt 2003”, Nagroda Prezydenta Miasta Krosna w dziedzinie kultury – 2003.

 

IWONA JURCZYK

Uczestnicy finisażu w Piwnicy Pod Cieniami w Krośnie

Orodzona 03.08.1968, ukończyła Wyższą Szkołę Pedagogiczną w Rzeszowie, Wydział Filologiczny – filologia polska. Pracowała w szkole podstawowej, a od w 1996 r. w Muzeum Rzemiosła w Krośnie. W 2009 r. ukończyła Podyplomowe Studium Muzeologiczne Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Rozpoczynała pracę w muzeum na stanowisku asystent, następnie straszy asystent, potem adiunkt by od 1 stycznia 2012 r. awansować na kustosza. Od 1 marca 2013 do 31 grudnia 2014 pełniła funkcję kierownika Działu Oświatowo-Wydawniczo-Promocyjnego. Zajmuje się nie tylko przygotowywaniem i aktualizacją oferty edukacyjnej ale także organizacją konkursów, koncertów i projektów edukacyjnych w muzeum i salach ekspozycji czasowych – Piwnicy PodCieniami, umiejętnie angażując i inspirując młodzież szkolną i studentów. Od 23 lat prowadzi edycję lokalną ogólnopolskiego konkursu dla dzieci i młodzieży „Moja przygoda w muzeum” – obecnie Międzynarodowe Spotkania Artystyczne Dla Dzieci i Młodzieży „Moja przygoda w muzeum”, za co była nagrodzona przez organizatorów konkursu w roku 2013. Od 10 lat przygotowuje i prowadzi – odtwarzając dawny obyczaj – uroczystości przyjęcia ucznia do zawodu, współpracując z Cechem Rzemiosł Różnych w Krośnie. Zajmuje się Międzynarodowym Biennale Artystycznej Tkaniny Lnianej „Z krosna do Krosna”, od 1 do 5 edycji – jako jedna z kilku osób odpowiedzialnych za organizację konkursu i wystaw wędrujących a od 6 edycji czyli od 2010 r. – główna odpowiedzialna za organizację MBATL i za kontakty z artystami – uczestnikami biennale (krajowymi i zagranicznymi). Obecnie pod jej opieką merytoryczną znajduje się wydzielona z Działu Historii Rzemiosła kolekcja Artystycznej Tkaniny Lnianej, zapoczątkowana w 2000 r.
Pani Iwona Jurczyk jest również współautorką wystaw okresowych przygotowywanych w Piwnicy PodCieniami m.in. – cykle „Od ucznia do mistrza”, „Cztery pory życia – od kołyski po grób”, „Nasi”. Jest autorką wstępów do katalogów wystaw, kilkudziesięciu artykułów publikowanych na stronach internetowych muzeum, materiałów promujących działalność instytucji. Systematycznie współpracuje z mediami lokalnymi, ponad lokalnymi
i zagranicznymi w zakresie działalności muzeum.
Działalność Iwony Jurczyk, nie tylko edukacyjna ale także naukowa i artystyczna, jej rzetelność i sumienność w organizacji i koordynacji Międzynarodowego Biennale Artystycznej Tkaniny Lnianej „Z krosna do Krosna” jest nie do przecenienia, o czym świadczą słowa uznania kierowane pod jej adresem przez artystów, biorących udział w krośnieńskim biennale. Zaangażowanie, inicjatywy i kreatywność pani Iwony Jurczyk są istotne nie tylko w 30 letniej historii Muzeum Rzemiosła ale także stanowią ważny element kulturalnego obrazu Krosna. Jej działalność edukacyjna niewątpliwie ukierunkowała na kulturę wysoką wielu młodych ludzi, dając – nie tylko muzealnictwu – wyedukowanych odbiorców.

IWONA ĆWIĄKAŁA

Piotr Babinetz wręcza odznaczenie Iwonie Ćwiąkale

Pani Iwona Ćwiąkała jest pracownikiem Muzeum Rzemiosła od momentu jego powstania. Czynnie uczestniczyła w tworzeniu ekspozycji stałej i zbiorów muzeum, pozyskując od rzemieślników kilkadziesiąt eksponatów przekazanych w darze. Od samego początku zajęła się działalnością edukacyjną w muzeum, opracowując kilkanaście tematów lekcji muzealnych, tworzących cykl prekursorski „Ginące zawody” dla grup przedszkolnych i młodszych klas szkół podstawowych. Od momentu powstania (1992 r) Warsztatu Terapii Zajeciowej (WTZ) przy Polskim Stowarzyszeniu Na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym Koło w Krośnie rozpoczęła zajęcia edukacyjne z osobami niepełnosprawnymi, zarówno na ekspozycji muzealnej, jak i w terenie, przygotowując i współorganizując zajęcia i wycieczki krajoznawcze. Przez 28 lat działalności WTZ przeprowadziła ponad 700 lekcji i zajęć w muzeum oraz kilkanaście wycieczek. Za tę działalność otrzymała wiele podziękowań i dyplomów, a w 2007 r. – na wniosek krośnieńskiego WTZ-u uhonorowana została medalem Fideliter et Constanter „Wiernie i wytrwle”. Medal ten przyznawany jest w uznaniu szczególnych zasług za wieloletnią, wytrwałą i wierną pracę dla dobra osób niepełnosprawnych intelektualnie.
Na zajęcia prowadzone przez Panią Iwonę Ćwiąkałę przyjeżdżały do Krosna grupy WTZ z Haczowa, Rymanowa, Rzeszowa, Stalowej Woli, Nowego Sącza, Łodzi, Mławy a także z Czortkowa na Ukrainie. Kilka razy do roku na ekspozycji w muzeum oraz w terenie prowadzi lekcje muzealne dla członkiń Stowarzyszenia Amazonek w Krośnie, członków Polskiego Związku Głuchych Koło w Krośnie, pacjentów Oddziału Psychiatrycznego Wojewódzkiego Szpitala Podkarpackiego w Krośnie oraz mieszkańców Domu Pomocy Społecznej OO. Bonifratrów w Iwoniczu.

Iwona Ćwiąkała jest współorganizatorką cyklu wystaw pod wspólnym tytułem Popatrz i pomyśl, prezentujących dorobek artystyczny osób niepełnosprawnych intelektualnie. Pani Iwona Ćwiąkała brała również udział w badaniach terenowych, dotyczących ginących zawodów okolic Krosna, prowadzonych przez Stowarzyszenie Twórców Ludowych
w Lublinie, jest również współautorką publikacji poświęconych działaniom integracyjnym muzeum, wspomagającym rozwój osób niepełnosprawnych intelektualnie.
Uzasadniając wniosek pragnę podkreślić, iż działalność Pani Iwony Ćwiąkały skupia się głównie na pracy edukacyjnej, promującej dziedzictwo kulturowe Krosna i zbiorów Muzeum Rzemiosła, ze szczególnym uwzględnieniem potrzeb kulturalnych osób niepełnosprawnych intelektualnie.
Pani Iwona Ćwiąkała w ciągu swej 30 letniej pracy w Muzeum Rzemiosła przygotowała i przeprowadziła ponad tysiąc pięćset lekcji muzealnych dotyczących historii Krosna, rzemiosła i jego dziedzictwa kulturowego. Zajęcia te przygotowane były z uwzględnieniem potrzeb grup wiekowych, dostosowane do możliwości percepcyjnych uczestników zajęć. Poprzez swoje zaangażowanie i umiejętność nawiązywania kontaktów, przygotowując specjalny program, dotarła z wiedzą do grup pomijanych i eliminowanych dotychczas z uczestnictwa w życiu kulturalnym miasta. Zajęcia te, co zauważają uczestnicy i ich opiekunowie, dawały nie tylko możliwość rozwoju osobowości uczestników, pomagały w rozwijaniu uzdolnień i zainteresowań, ale także przygotowały do aktywnego, samodzielnego udziału w życiu społecznym.
Całość działań inicjowanych i prowadzonych przez p. I. Ćwiąkałę niewątpliwie zwiększyła atrakcyjność Muzeum Rzemiosła w Krośnie. Dzięki jej inwencji twórczej, pracowitości, muzeum zyskało nową jakość – miano instytucji przyjaznej, aktywnej, akceptującej i zabiegającej o osoby często wykluczane z działań kulturalnych.

fot. Mariusz Kus (MRZK)